Modernizacja Atari Mega ST/e

Jakiś czas temu modernizowałem trzy 16-bitowe komputery Atari. Modele 520ST, Mega ST4 i Mega Ste. 520ST i Mega ST4 przeszły kompletne leczenie zasilaczy – wszystkie znajdujące się w nich kondensatory zostały wymienione.

Mega ST4 oraz Mega Ste dostały nowe wiatraki (standardowe były bardzo hałaśliwe), baterie RTC zostały zastąpione nowymi, zainstalowane zostały rozszerzenia MonSTer ( przełączalny / flashowalny system operacyjny (do 4 wersji), 8mb dodatkowego, szybkiego ramu (na Mega STe dostępne jest tylko 6mb ze względu na obecność szyny VME) i dwa interfejsy IDE. W rezultacie dyski scsi mogą zostać wymienione na bezgłośne, większe pojemnościowo i tańsze karty CF/SD podłączone przez zwykły adapter IDE 2,5″<->CF/SD). Są dwa złącza IDE, więc drugie urządzenie może być użyte do łatwiejszej wymiany danych z komputerem typu PC.

Poniżej dwie karty MonSTer dla Mega ST i Mega STe:

karty MonSTer dla Mega ST i Mega STe

Instalacja karty rozszerzeń jest bardzo prosta i tylko przy modelu Mega STe musimy przylutować kilka przewodów by przywrócić działanie blittera graficznego, wersja dla Mega ST wymaga dodatkowego adaptera szyny Mega Bus i całkowicie nie wymaga lutowania (karta MonSTer wpinana jest na złącze Mega Bus). Rozszerzenie MonSTer (w modelach innych niż Mega ST) jest posadzone bezpośrednio na procesorze, tak więc na Mega STe musimy wyjąć procesor, wpiąć procesor na kartę MonSTer, i wpiąć płytkę w miejscu procesora. W zwykłych modelach ST/e może istnieć konieczność wylutowania procesora, jeżeli nie jest w podstawce.
ROM ze standardowym TOSem musi być wyjęty lub wylutowany jeżeli nie był w podstawkach. Jeżeli chcemy używać urządzeń ASCSI musimy podłączyć jeden przewód do pinu portu ASCSI (nie wymaga to lutowania, kabelek jest dostarczany razem z płytką MonSTer).

Opcjonalnie możemy:

  • Podłączyć dwa przełączniki i zamontować je na ściance obudowy by mieć możliwość wybierania aktywnego banku/slotu z systemem operacyjnym (inaczej musimy polegać na zworkach, co nie jest wygodnym rozwiązaniem).
  • Podłączyć diodę LED informującą o aktywności szyny IDE.
  • Podłączyć zewnętrzny moduł RTC (nie musiałem tego robić, zarówno Mega ST jak i Mega STe posiadają taki moduł fabrycznie).

Poniżej kilka zdjęć ulepszonego modelu Mega ST:

Mega ST z wiatrakiem Noctua

Instalacja rozszerzenia MonSTer w Mega ST

Zmodernizowane Mega ST

A tutaj zmodernizowane Mega STe:

Podłączenie karty MonSTer do portu ASCSI
Instalacja rozszerzenia MonSTer w Mega STe

Do Mega ST użyłem wiatraka NOCTUA NF-A4x10 FLX (40mm), z kolei w Mega STe użyłem modelu NOCTUA NF-A6x25 FLX. Tutaj można zobaczyć porównanie wiatraka Noctua do oryginalnego wiatraka Mega STe.

Teraz rozważam dalsze prace nad modelami 520ST i 520STe, polegające na dodaniu 4mb ramu do modelu 520ST (skomplikowana sprawa, gdyż pamięć musi zostać przylutowana do płyty głównej, nie można użyć modułów SIMM jak w serii STe), wymiana kondensatorów w zasilaczu wewnętrznym 520STe, dodanie emulator SD stacji dysków i możliwe, że dodanie wyjścia video srgb (co wiąże się z usunięciem modulatora TV). Do obu modeli także planuję instalację kart MonSTer.

Poniżej podaję dwa łącza jeżeli ktoś byłby zainteresowany naprawą/modernizacją swoich komputerów Atari:
Strona Exxos’a “LaST upgrade” / sklep internetowy
Rozszerzenie MonSTer Alan’a Hourihane

Below are two MonSTer boards for Mega ST and Mega STe:

MonSTer boards for Mega ST and Mega STe

Boards installation is pretty simple and only on Mega STe we have to solder several wires to renable blitter, Mega ST needs Mega Bus adapter and is truly solderless. MonSTer board (in models other than Mega ST) sits directly on CPU socket, so we have to remove CPU, put CPU on MonSTer board and plug board on CPU socket. On basic ST/e models main processor has to be desoldered if was not socketed.
Standard TOS roms have to be removed or desoldered if they weren’t socketed.
If we want to use ASCSI devices we have to connect one pin from MonSTer board to one ASCSI port pin (without soldering, cable is supplied with board).

Optionally we can:

  • two switches can be attached to rear of Atari case to select currently used ROM bank and slot (otherwise we could use jumpers, but it’s not covenient).
  • connect external IDE activity led.
  • connect external RTC module (I didn’t have to do this, because both Mega ST and Mega STe have one).

Here are some photos from inside of modernised Mega ST:

Mega ST with Noctua cooler

Mega ST MonSTer installation

Modernised Mega ST

Here are some photos from inside of modernised Mega STe:

ASCSI MonSTer connection
Mega STe MonSTer installation

For Mega ST I’ve used NOCTUA NF-A4x10 FLX cooler(40mm), for Mega STe NOCTUA NF-A6x25 FLX. Here you can see comparison of Noctua to original Mega STe cooler.

Now I’m considering further work on 520ST and 520STe models, by adding more ram to 520ST (this is more complicated, because memory has to be soldered on mainboard, simms cannot be used like in STe series), replacement of 520STe PSU capacitors, adding for it SD floppy drive emulator and maybe srgb video output (in STe, but this means removing TV modulator). For both machines I intend to install MonSTer boards too.

Here are some links if you are interested in repairing / modernising your 16/32 bit Atari’s:
Exxos LaST upgrade site / webshop
MonSTer boards by Alan Hourihane


O wpisie